PÜSKÜRÜK (MAGMATİK) KAYAÇLAR NASIL OLUŞUR - PÜSKÜRÜK (MAGMATİK ) KAYAÇLAR ÜZERİNDE OLUŞAN YER ŞEKİLLERİ NELERDİR? LİSE 10.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 2.SINIF
Bir iç püskürük taşı olan granit, kendine özgü yüzey şekillerini oluşturması ile diğer kayaç türlerinden ayrılır. Granitin bu özelliği onu oluşturan elementlerin özellikleri, kayacın çatlaklı olup olmadığı ya da ne derece çatlaklı olduğu ile ilgilidir. Çatlaklı olması granitin ayrışma şiddetini artırır.Kütle hâlindeki granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür. Granitlerin ayrışması sonucu yer yer birbiri üzerinde yer alan irili ufaklı ve köşeleri yuvarlaklaştırılmış bloklardan oluşan bir topografya şekli meydana gelir. Buna tor topografyası denir.
Tor topografya şekillerinde, kayacın özelliklerinin yanı sıra iklim şartları da etkilidir. Sıcak ve nemli iklim bölgelerinde kimyasal ayrışma ve çatlak yoğunluğunun etkilerine bağlı olarak onu oluşturan kuvars, feldspat ve mikaya ayrışır. Bu bölgelerde dik yamaçlarda granit kütleleri dik duvarlar ya da kütleleşmiş bloklar hâlinde bulunur. Günlük sıcaklık farklarının fazla olduğu, fiziksel parçalanmanın ön plana çıktığı yüksek dağlık sahalarda ise yüzey şekilleri keskin kenarlı, köşeli dikliklerden oluşan sarp bir görünüm alır. Burada oluşan ayrışma ürünleri irili ufaklı granit parçalarıdır.
Tüfler, volkanlardan çıkan ince boyutlu malzemelerin (özellikle küllerin) oluşturduğu kayaçlardır. Açık renklidir ve çok kolay aşınır. Volkanik tüfler, yurdumuzda Nevşehir-Ürgüp-Göreme yöresinde karakteristik yüzey şekillerinin gelişmesine neden olmaktadır.
COĞRAFYA 10 DERS KİTABI
COĞRAFYA 10 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 10.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 10.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 10.SINIF ÖDEVİ
COĞRAFYA LİSE 2.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 2.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder