TÜRKİYE’DE MADENLER VE MADENLERİN ÇIKARTILDIĞI YERLER LİSE 11.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 3.SINIF
Madenler; metalik madenler (krom, demir,civa, uranyum, manganez, boksit, altın,
çinko, alüminyum vb.) metal dışı madenler
(mermer, kaolin, dolomit, zımpara, lületaşı, asbest, kükürt, sodyum, sülfat, bor
tuzları ve süs taşları olan elmas, yakut ametist, opal vb.) ve yakıt madenleri
(kömür,petrol vb.) olmak üzere gruplara ayrılır.
***Türkiye çeşitli maden kaynakları bakımından zengindir. Bunun başlıca nedeni
Alp orojenik kuşakta yeralması nedeniyle gerek tektonik gerekse volkanik ve
metamorfik olaylara uğraması sonucu maden kaynakları bakımından zengindir.
Demir, bakır, manganez, kükürt, linyit, uranyum,kurşun-çinko rezervleri ülke
ihtiyacına yeterlidir. Buna karşılık taşkömürü, petrol doğalgaz nikel ve volfram
gibi madenlerin rezervleri yeterli değildir. Rezerv ve üretimi fazla olan
madenlerimiz ise krom, bor tuzları, tuz rezervleri ve mermer yataklarıdır.
Bunlardan özellikle krom ve bor mineralleri dünya çapında önemlidir.
***Bir Madenin İşletilebilmeye Açılabilmesi İçin;
-Kayaçların içindeki saf maden miktarının (tenör) yeterli olması
-Yer altındaki çıkarılmamış toplam miktarının (rezerv) uzun yıllar
çıkarılabilecek kadar yeterli olması
-Sanayi tesisleri ve Diğer kullanım alanları gibi pazarlama yerlerine yakın
olması
-Ulaşım olanaklarının gelişmiş olması
-Gerekli teknoloji ve sermayenin olması gibi koşullar gereklidir.
Demir: Sivas ilindeki Divriği ve çevresi ile Malatya ilindeki Hekimhan-Hasan
Çelebi,Adapazarı doğusunda Çam dağı(Adapazarı), Edremit İvrindi arasında
Eğmir(Balıkesir),Ege bölgesinde Simav (Kütahya) ve Torbalı’da(İzmir),
Kayseri,Niğde, Adana ve Hatay illerindeki demir yatakları önemlidir.
Krom:Ülkemiz krom rezervi açısından oldukça zengin olup Elazığ ilinde Maden
ilçesi -Alacakaya (Guleman) çevresi ile Muğla-Denizli arasında (Muğla ilinin
Fethiye ve Köyceğiz çevresi ile Denizli’de Acıpayam ve Buldan ilçesi
çevresinde)dadır.Diğer krom yatakları Bursa ili Orhaneli ilçesi, Eskişehir ili
Mihallıççık çevresi, Kop dağı doğu etekleri (Erzurum), Kayseri,Adana, Aladağ
yataklarıdır.
Bakır: Karadeniz Bölgesinde Hopa ve Borçka’da Murgul’da (Artvin) Diyarbakır
çevresinde Ergani ve Elazığ’ın Maden ilçesi çevresinde geniş yataklara sahiptir.
Bu sahalar dışında Kastamonu ili Küre ilçe merkezi çevresinde Rize ili Çayeli
ilçesinin Madenköy çevresinde çıkartılır.
Manganez: Denizli,Kastamonu,Kilis,Rize,Artvin,Adana,Trabzon, Banaz (Uşak ili)
Çatalca (İstanbul),Vize (Kırıklareli), Dursunbey (Balıkesir), Hafik (Sivas),
Fethiye (Muğla) vb. çıkarılır.
Bor (Boraks): Dünya rezervlerinin % 50’sinden fazlası ülkemizde yer alır.
Seyitgazi ve Kırka (Eskişehir ili) çevresi, Seyitgazi ve Emet (Kütahya ili),
Bigadiç ve Susurluk (Balıkesir),Mustafa Kemalpaşa(Bursa) çıkartılır.
Boksit: Alüminyumun hammaddesi olan boksit çok hafif olduğundan uçak sanayiinde,
otomobil, ev, elektrik malzemesi yapımında kullanılır. Boksit yatakları
Seydişehir (Konya), Akseki (Antalya) İslahiye (Gazi Antep) ve Milas (Muğla)
civarında bulunur. Buralarda çıkarılan boksit, Seydişehir alüminyum tesislerinde
işlenmektedir.
Tuz: Deniz suyundan buharlaşma ile elde edilen tuza en tipik örnek İzmir Çamaltı
tuzlasıdır.Göl tuzlaları ise Tuz gölü kıyısındaki Yavşan
tuzlası ile Kaldırım Tuzlasıdır. İç Anadolu(Çankırı, Yozgat, Nevşehir, Kırşehir
vb.) ve Doğu Anadolu (Kars, Erzurum, Ağrı vb.)bölgelerinde
kayatuzu şeklinde olan tuz madenlerine rastlandığı gibi kaynak suları tuzlaları
da (Sivas, Çorum, Konya Yozgat, Erzincan, Tunceli vb.) dikkati çeker.
Kükürt Keçiborlu (Isparta),Simav (Kütahya), Karacasu (Aydın)’da,
Barit Alanya ve Gazipaşa(Antalya),Elbistan(Kahraman
Maraş),Isparta,Giresun,Kocaeli,Muş ve Eskişehir,
Antimon Balıkesir,Tokat,Kütahya,İzmir,
Asbest İskenderun,Balıkesir, Eskişehir,Amasya ve Sivas,
Lületaşı Eskişehir’de,Oltutaşı Erzurum’da,
Feldispat Dmirci(Manisa),Çine(Aydın)Yozgat,Kırşehir, ve Artvin civa Kütahya ve
Ödemiş’te bulunmaktadır.
Fosfat: Mardin ili Mazıdağ ilçesinde,Adıyaman,Bingöl,Bitlis ve Gazi Antep’te
bulunur.
Mermer: Marmara Bölgesinde özellikle Marmara Adası ve Kapıdağ’da Ege Bölgesin’de
ise Afyon’da işletilenler önemlidir. Ayrıca Eskişehir, Sivas,Denizli, Kırşehir,
Manisa, Çanakkale gibi birçok ilimizde mermer ocakları vardır.
COĞRAFYA 11 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 11.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 11.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 11.SINIF ÖDEVİ
COĞRAFYA LİSE 3.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 3.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder