Ülkemizin Can Damarı : Ulaşım LİSE 12.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 4.SINIF

Ülkemizin Can Damarı : Ulaşım LİSE 12.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 4.SINIF

Ulaşım sistemlerini insan vücudundaki damarlara benzetebiliriz. İnsan vücudunda çok sayıda ve değişik fonksiyonları olan damarlar mevcuttur. Bu damarlar kan dolaşımını sağlayarak insan yaşamının devamlılığını sağlar. Damarlardan birinin değişik sebeplerle tıkanması ve kan dolaşımının gerçekleşmemesi vücudumuzun yaşamsal fonksiyonunu yitirmesine neden olur. Bunun gibi ulaşım da her ülke için hayati öneme sahiptir.

Ulaşım; insanın, eşyanın, bilginin vb. bir yerden başka bir yere gitmesi, taşınması ve iletilmesi olarak tanımlanabilir, ulaşım sistemleri kara yolu, deniz yolu, hava yolu ve demir yolu ulaşımı olmak üzere ulaşım dört ana bölüme ayrılır. Ayrıca boru hattı ulaşımı ve İnternet diğer ulaşım sistemleridir.

Geçmişte olduğu gibi, günümüzde de ulaşımın önemi, ülkelerin sosyal, ekonomik ve kültürel yapıları üzerinde etkili bir şekilde görülmektedir.

Bir ülkenin hem kendi sınırları içinde hem de dünya ülkeleri ile bağlantısını sağlayan en önemli hizmet sektörü ulaşımdır, ulaşım sektörü, ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeylerinin belirlenmesinde önemli göstergelerden birisidir.

Ulaşım, üretim merkezleri ile tüketim merkezleri arasında ticaretin gelişmesini sağlar. Ayrıca ulaşım sadece ekonomik açıdan değil, ortak kültür, bölgesel iş bölümü ile ülkelerin bütünlüğü ve savunması açısından da büyük önem taşır.

Eski dünya karalan arasında doğal köprü niteliğinde önemli bir geçit konumuna sahip Anadolu topraklarından tarih boyunca önemli yollar geçmiştir. Eski ticaret yolları, ülkemizin yeryüzü şekillerine bağlı olarak uzanmıştır. Ancak Anadolu’daki bu yolların uzanışında her çağın kültürünün, teknik imkânlarının, o zamanki bitki örtüsü ve doğal kaynaklarının da etkisi olmuştur.

Örneğin, Anadolu’da Hititler döneminde yollar, şimdiki Boğazköy (Hattuşaş), Alişar ve Alacahöyük gibi kavşak noktalarından geçiyordu. Kayseri yakınındaki Kültepe üzerinden Diyarbakır’a ve Mezopotamya’ya, Suriye ve Mısır taraflarına yollar uzanıyordu. Ayrıca Efes’ten ve Gülek Boğazı’ndan Güney İran’daki Sus şehrine kadar uzanan “Kral yolu” önemli ticaret yollarındandı. Binlerce yıl kullanılan, Avrupa’yı Asya’ya bağlayan yol güzergâhları; Anadolu’nun fiziki coğrafya özellikleri kontrolündeki doğal yollar; geçitler, boğazlar ve çoğunlukla da vadiler olmuştur. En iyi bilinen örneklerden biri de tarihî İpek Yolu’dur. Bu yolları kontrollerinde tutan devletler daima sosyal ve ekonomik bakımdan güçlü devletler olmuşlardır.

Anadolu’da Selçuklular ve Osmanlılar devrinde birçok yollar, köprüler, yol boylarında kervansaraylar ve hanlar yapılmıştır . İstanbul’dan Konya’ya, buradan da Gülek Boğazı’ndan geçerek Antakya’ya uzanan öte yandan Kayseri-Sivas-Erzincan’dan Erzurum’a giden yollar yapılmış, Karadeniz kıyılan Akdeniz’e bağlanmıştır. Kuzey Anadolu’da ise doğu batı yönünde uzanan ova ve vadilerden geçen, Bolu-Amasya üzerinden Erzurum’a ulaşan yollar yapılmıştır.

Anadolu tarihine baktığımızda, kıyılarımızda kurulan güçlü devletlerin ortak özellikleri denizcilikte çok gelişmiş olmalarıdır. Bu devletler inşa ettikleri büyük tekneleri ticaret, keşif ve savaş amaçlı olarak kullanarak ülkelerinin sınırlarını genişletmişler, zenginliklerini artırmışlar, varlıklarını uzun yıllar devam ettirmeyi başarmışlardır. Bu özellik sadece kıyılarımız için değil, 3000 yıl öncesinden bu yana Anadolu’da kurulan Urartular, Frigler, Hititler, Likyalılar, Britanyalılar, Lidyalılar, Romalılar, Selçuklular ve Osmanlılar için de geçerli olmuştur. Anadolu’nun yüksek ve engebeli jeomorfolojik yapısı, bitki örtüsü ve iklim özellikleri nedeni ile yerleşik düzenin başladığı binlerce yıl öncesinden günümüze kadar gerek deniz gerekse kara yolları kullanılmış, bu durum aynı zamanda stratejik bir güç oluşturmuştur. Gelişen teknolojiye bağlı olarak deniz ve kara yollarına demir yolları ve hava yolları da eklenmiştir.

COĞRAFYA 12 DERS KİTABI ETKİNLİKLERİ
COĞRAFYA 12 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 12.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 12.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 12.SINIF ÖDEVİ
LİSE 4 COĞRAFYA
COĞRAFYA LİSE 4.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 4.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI