Eş Yükselti Eğrilerini Kullanarak Profil Çıkarma ve Eğim Hesaplama LİSE 9.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 1.SINIF
Yükselti Eğrileri (İzohips) Yöntemi
Deniz yüzeyinden aynı yükselti değerlerine sahip noktaları birleştirerek oluşturulan kapalı eğrilerle gösterilmesidir. Topografya ve fizikî haritalarda yüzey şekilleri çoğunlukla, eş yükselti eğrileriyle gösterilir. Eş yükselti eğrileri eşit aralıklarla çizilir. 0 metre deniz seviyesini ya da kıyı çizgisini gösterir. Haritanın ölçeği küçüldükçe eş yükselti aralıkları da artmaya başlar .
Çevresindeki tepeler arasında kalan , yükseltisi onlardan daha az olan alanlara “boyun” denir.
Akarsu vadilerinin olduğu yerlerde eş yükselti eğrileri ters ” V ” şeklini alır.
Dağ ve tepelerin dorukları “nokta” veya “üçgen” ile gösterilir.
Dik yamaçların olduğu yerlerde izohips eğrileri sıklaşır.
Eş yükselti eğrileri arasındaki yükselti farkı her yerde aynıdır.Eğriler arasındaki uzaklık eğime bağlı olarak değişebilir.Eş yükselti eğrileri birbirini kesmez.
Dağ ve tepelerin olduğu yerlerde izohipsler iç içe kapalı eğriler şeklindedir.En içteki eş yükselti eğrisi en yüksek seviyeyi gösterir.
Çukur alanlar, izohips yöntemi ile çizilen haritalarda ” –> ” ok işareti ile gösterilir.
Eş yükselti eğrilerinin ” V ” şeklini aldığı yerler sırt olarak adlandırılır.
Ovalarda ve eğimin az olduğu yerlerde eş yükselti eğrileri seyrek geçer.
En dıştaki eğrinin yükseltisi en azdır.
Deniz ile sınır olan eğrinin yükseltisi 0 (sıfır) metredir.
Eş Yükselti Eğrilerini Kullanarak Profil Çıkarma
Eş yükselti eğrileri kullanılarak bir arazinin profili çıkarılabilir. Coğrafya terimi olarak profil yeryüzü şeklinin yandan görünümüdür. Profil çıkarma işlemi için ilk önce profili çıkarılacak iki nokta arası A-B doğrusu ile birleştirilir. A-B doğrusuna paralel olarak grafiğin yatay çizgisi çizilir. Grafiğin dikey çizgisi üzerine izohipslerin yükselti basamakları yazılır. A-B çizgisinin eş yükselti eğrilerini kestiği noktalardan grafiğe dikmeler indirilir veya çıkarılır. En dıştaki dikme kestiği eş yükselti eğrisinin birimi olan değerin grafikteki karşılığına kadar çizilir. Diğer dikmelerde bu esasa göre çizildikten sonra uçları grafik üzerinde birleştirilerek profilin şekli ortaya çıkarılır.
Eğim Hesaplama
Topografya haritaları üzerinde, iki nokta arasındaki eğim hesaplanabilir. Bu hesabı yapabilmek için; iki nokta arasındaki yükselti farkını, aynı noktalar arasındaki kuş uçuşu yatay uzaklığa böleriz. Eğim yüzde (%) ya da binde (%%) olarak hesaplanır.
Örnek:
Yükselti farkı 750 m, yatay uzaklığı 1500 m olan bir tepenin eğimi % kaç olur?
COĞRAFYA 9 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 9.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 9.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 9.SINIF ÖDEVİ
COĞRAFYA LİSE 1.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 1.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder