İç Ticaret LİSE 12.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 4.SINIF

İç Ticaret LİSE 12.SINIF COĞRAFYA KİTABI LİSE 4.SINIF

Bir ülkenin kendi iç pazarlarına yönelik ticareti, iç ticaret olarak adlandırılır. Yurdumuz, birbirinden çok farklı ürünlerin yetiştirildiği bir ülkedir. Bu çeşitlilik, ticaretin gelişmesini sağlamıştır. Ayrıca ulaşımın gün geçtikçe gelişip çeşitlenmesi de iç ticaretin artmasına ve önem kazanmasına neden olmaktadır.

Günümüz yaşam şartlarında daha çok kazanıp daha çok harcamak düşüncesi giderek yaygınlaşmaktadır. Tüketimin ve üretimin artması ticaretin canlanmasına neden olmaktadır, ülkemizde üretim ve tüketimin artış hızına bağlı olarak çeşitli büyüklükte ticaret şehirleri ortaya çıkmıştır. Etki alanı bakımından küçük ve az nüfuslu, konumu elverişli olmayan bazı şehirlerimiz bu özelliklerinden dolayı ticari açıdan da gelişememektedirler (Sinop, Muş, Kilis gibi). Bazı şehirlerimizin ise yüz ölçümü büyük, nüfusları da yoğundur, bu nedenle buralardaki ticaret merkezleri de daha fazla büyüyerek gelişme imkânı bulmaktadır (Kayseri, Gaziantep, Konya gibi).

Ulaşım yollarına uzaklık ve coğrafi konum ticaret şehirlerinin gelişmesinde olumlu ve olumsuz etkiler yapmaktadır. Sinop ve Muş şehirlerinin ulaşım problemi ile coğrafi konum ticari faaliyetleri olumsuz etkileyen faktörlerdir. Kayseri ve Konya şehirlerinde ise ulaşım ile coğrafi konum sorun olmak yerine ticari faaliyetlerde avantaj sağlamaktadır. Şehirlerimizin bazıları ise ülke genelinde geniş bir ticaret sahasına sahip, ticaret ürünü alan, üreten ve dağıtan büyük merkezlerdir. Örneğin, İstanbul, Ankara ve İzmir gibi.

Ülkemizde ticarete konu olan ürünlerin tür ve çeşitliliğinde belirgin farklılıklar dikkati çeker. Bu farklılığın temel kapsamı, kırsal alanlardan şehirlere tarım ürünleri ve sanayi ham maddeleri götürülürken, şehirlerden kırsal alanlara ise sanayi ürünleri satışının yapılması şeklindedir. Başta büyük şehirler olmak üzere ülkemizin her yöresine Orta Anadolu’dan tahıl, Akdeniz kıyılarından turfanda sebze ve meyve, Trakya’dan ayçiçeği ithal edilir. Doğu Anadolu’da beslenen hayvanlar ve bu hayvanlardan elde edilen hayvansal ürünler yurdumuzun en fazla nüfus yoğunluğuna sahip kuzeybatı kesiminde özellikle İstanbul’da pazarlanır. Doğu Anadolu’ya ise çoğunlukla İstanbul’da üretilen hazır giyim, ilaç, tıbbi malzemeler, elektrikli eşyalar satılır. Ayrıca büyük sanayi merkezlerimizde üretilen madeni eşyalar ve sanayi ürünlerinin diğer yörelere satışı gerçekleştirilmektedir.

Yurdumuzdaki iç ticaret çekim ve dağıtım merkezlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz.

1. Büyük Şehirler

Bu kentler, hem mal ve hizmet üretim merkezleri hem de tüketim merkezleridir. İhraç ve ithal edilen malların tüm ülkeye dağıldığı, büyük ölçekli ticaret merkezleri grubunda yer alırlar. İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Gaziantep, Adana gibi kentlerimiz bu grup içindedir.

İstanbul

Ülkemizin en büyük iç ve dış ticaret merkezidir. İstanbul’dan ülkenin her yerine toptan ticaret şeklinde çeşitli ticari ürünlerin dağıtımı yapılmaktadır. Ticaretteki canlılığa bağlı olarak şehirde özel sektör kuruluşları çoğalmış ve İstanbul ekonomik merkez hâline gelmiştir.

İstanbul Ticaret Odası, İstanbul’da ticaretle ilgili faaliyet gösteren önemli bir kuruluştur. Bünyesinde 98 meslek kuruluşu ile 300 bini aşan kayıtlı üyesi bulunan İstanbul Ticaret Odası, ticareti yönlendiren beyin konumundadır. Toptancı hali, ticaret borsası gibi önemli ticaret unsurları da şehrin diğer ticaret organizasyonlarıdır.

İstanbul’da bankacılık ve borsa faaliyetleri de çok gelişmiştir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası önemli ticari kuruluşlardan biridir .Son yıllarda gösterdiği gelişmelerle Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. Bankacılık ve finans sektörü büyük ölçüde ticari faaliyetlere bağlı olarak çalışmaktadır. Türkiye’de iç ticaretin % 40′ı, ithalatın yarısından fazlası, ihracatın % 60′ı İstanbul’dan gerçekleşmektedir.

İstanbul, Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biridir. Sahip olduğu doğal ve tarihî güzellikleri turist çekmektedir. Son yıllarda ise kongre turizminin de cazibe merkezi hâline gelmiştir.

İzmir

Türkiye’nin ikinci büyük ticaret merkezidir . İzmir’in modern bir limana sahip olması ve çevresinde çok çeşitli ürünlerin yetiştirilmesi ilin ticari önemini artırmaktadır.

Ege ovalarında yetiştirilen üzüm, incir, pamuk, tütün gibi ürünlerin çoğu, tüccarlar ve üreticiler tarafından İzmir Ticaret Borsası’nda satılmaktadır. Büyük toptancı kuruluşlarının ve firmalara bağlı bölge temsilciliklerinin İzmir’de bulunması ve uluslararası ölçekte bir fuarın (İzmir Enternasyonal Fuarı)her yıl burada kurulmasıİzmir’i büyük bir ticaret merkezi hâline getirmiştir. Türkiye’nin üzüm ve incir ihracatının tamamı, pamuk ihracatının yarısı, tütün ihracatının 3/4′ü İzmir Limanı’ndan yapılır. İzmir Ticaret Borsası, İstanbul’dan sonra Türkiye’nin ikinci büyük borsasıdır.

2.Orta Büyüklükteki Şehirler

Bu şehirlerin etki alanları sınırlıdır. Belli bir bölgenin malları bu şehirlerde toplanarak büyük tüketim merkezlerine gönderilir. Büyük merkezlerde üretilen çeşitli mallar bu bölgelere getirtilerek pazarlanır. Bu konumlarıyla bölgesel ticaret merkezleri halindedirler. Örneğin, Konya, Kayseri İç Anadolu’da; Malatya, Erzurum Doğu Anadolu’da; Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu’da; Samsun, Trabzon Karadeniz’de; Adana, Mersin Akdeniz’de bölgesel ticaret merkezleri konumundadırlar.

3.Sanayi Faaliyet Bölgeleri

Büyük sanayi tesislerinin kurulduğu (Adapazarı-İstanbul arasındaki sanayi bölgesi gibi)veya maden rezervlerinin zengin olduğu (Zonguldak kömür havzası gibi)bölgelerdir . Ticari açıdan çekim ve dağıtım merkezleridir. Aynı zamanda nüfus yoğunlukları nedeniyle tüketim merkezleri durumundadırlar.

4.Turizm bölgeleri

Turizm merkezleri Özellikle sezonda artan talebe bağlı olarak büyük tüketim merkezleri hâline dönüşürler. Bu merkezler tüketime dayanan mallar (gıda maddeleri, içki, giyim, turistik eşyalar vb.)ve konaklama tesislerindeki yatak arzı ile büyük ticari değer kazanırlar. Örneğin, Antalya, Bodrum, Marmaris, Kuşadası, Çeşme gibi turistik kent ve kasabalar turizm mevsiminde iç ticaretin canlanmasında büyük rol oynar.

5.Tarım Bölgeleri

Tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu alanlarda canlı bir ticaret hayatı göze çarpar. Bunlar iç ve dış pazarlara ürünler gönderen dağıtım bölgeleridir. Örneğin, Karadeniz tarım bölgesinin çay ve fındığı, Akdeniz tarım bölgesinin turunçgilleri, İç Anadolu tarım bölgesinin buğdayı, Ege tarım bölgesinin üzüm, incir vb. ürünler iç ve dış pazarlara gönderilir.

6. Hal, Pazar, Panayır ve Fuarlar

Haller, yaş meyve ve sebzelerin satışa çıkarıldığı yerler olarak önem taşırlar. Haller, haftanın her gününde, pazarlar ise haftanın belli bir gününde üretici ile tüketicinin alışveriş ettikleri yerlerdir. Panayırlar, yılın belli dönemlerinde belli bir süre için kurulan ve sergi niteliği taşıyan alışveriş alanlarıdır. Fuarlar; ticaret, sanayi, tarım ve kültür alanlarında bölge ve ülke imkânlarının gücünü tanıtmak, üreticilerle tüketicileri karşılaştırmak üzere kurulur. Fuarlar kuruldukları yerde ticaretin canlanmasına neden olur ve kuruldukları yerin ekonomisine katkı sağlarlar. Ayrıca fuarlar, eğlence ve turizm merkezi olma özelliğine de sahiptirler.

COĞRAFYA 12 DERS KİTABI ETKİNLİKLERİ
COĞRAFYA 12 DERS NOTLARI
COĞRAFYA 12.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI
COĞRAFYA 12.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA 12.SINIF ÖDEVİ
LİSE 4 COĞRAFYA
COĞRAFYA LİSE 4.SINIF DERSİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE TEST SORULARININ CEVAPLARI
COĞRAFYA LİSE 4.SINIF DERSİ ETKİNLİKLERİNİN CEVAPLARI